Van Cổng

I. Van cổng là gì? Các loại van cổng

1. Van cổng (van cửa) là gì?

• Van cổng hay van cửa là một trong những loại van được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp. Van cửa đóng dòng chảy khi chúng chắn ngang qua toàn bộ dòng chảy. Khi van được mở hoàn toàn thì cửa van không năm trong dòng chảy của lưu chất, lúc này độ cản trở dòng chảy của van là rất nhỏ, gần như là không có. Điều này giúp giảm thiểu tối đa việc tụt áp hay mất năng lượng khi dòng chảy qua van.
• Van cổng đang được ứng dụng rất nhiều trong các nghành công nghiệp như: Cung cấp nước, dầu khí, các nhà máy thủy điện, các hệ thống xử lí nước thải, .....

2. Các loại van cổng

Để phân loại van cổng thì có rất nhiều cách phân loại, dưới dây là cách phân loại các loại van cổng theo quan điểm cá nhân tôi.

a./ Phân loại theo kiểu van

• Van cổng ty chìm
• Van cổng ty nổi

b./ Phân loại theo vật liệu

• Van cổng thép
• Van cổng đồng
• Van cổng inox
• Van cổng gang

c./ Phân loại theo kiểu lắp đặt

• Van cổng lắp ren
• Van cổng lắp bích - mặt bích

d./ Phân loại theo xuất xứ

• Van cổng Trung Quốc
• Van cổng Hàn Quốc
• Van cổng Malaysia
• Van cổng Đài Loan

Ngoài ra còn rất nhiều cách gọi, cách phân loại van cổng mà do từng nơi, từng vùng mà việc gọi tên cho van cổng trở nên đa dạng hơn

II. Cấu tạo van cổng

Riêng loại van cổng ren, van cổng đồng loại nhỏ thì có cấu tạo khá đơn giản, nên bài viết này chúng tôi sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu về cấu tạo của van cổng từ các size DN50 trở lên, dạng lắp mặt bích

Van cổng có cấu tạo gồm các chi tiết sau:

1. Nắp van (Bonnet)
2. Trục van (Stem)
3. Tay van (Hand Wheel)
4. Hộp làm kín (PacKing Rings)
5. Thân van (Body)
6. Cửa van (Gate)
7. Vòng làm kín cửa van (Gate Seats)

• Nắp van: Liên kết với Thân van bới các bulong và đai ốc, có tác dụng đỡ ống lót dẫn hướng cho trục van và chưa cửa van trong quá chình hoạt động. Do trục van chuyển động tịnh tiến nên giữa trục van và nắp van luôn có một khe hở nhất định, chính khe hở này sẽ gây nên rò rỉ khi có dòng chảy đi qua. Để không có sự rò rỉ giữa nắp và trục van thì có hộp làm kín
• Trục van: Có tác dụng biến chuyển động quay của tay van thành chuyển động tịnh tiến của cửa van. Một đầu trục van có ren để kết nối với tay quay và ống lót dẫn hướng trục, đầu còn lại được gắn cố định với cổng van
• Tay van: Tay van được thiết kế kiểu vô lăng, với nhiệm vụ vận hành van, trợ lực cho người sử dụng
• Hộp làm kín: Được định vị trên nắp van, bên trong có gioăng amiang quấn xung quanh trục van. Gioăng Amiang được Nắp làm kín ép vào trục van và nắp van thông qua bulong và đai ốc được định vị trên nắp van
• Thân van: Là phần bao bọc bên ngoài, có chứa hai mặt bích để liên kết với đường ống.
• Cửa van: Là bộ phận chính nhận chuyển động tịnh tiến từ trục van để đóng/mở dòng lưu chất, tùy theo từng loại van mà cấu tạo cổng van có nhiều loại khác nhau
• Vòng làm kín cửa van: Thường thì là làm bằng cao su EPDM hoặc cao su để bọc kín cánh van, đảm bảo khi van đóng xuống có độ kín hoàn toàn, ngăn rò rỉ lưu chất

III. Công dụng và chức năng của van cổng

Van cổng trong công nghiệp có rất nhiều công dụng, được lắp đặt ở nhiều vị trí khác nhau. Nhưng vị tí thường dùng là:

• Trước và sau các bơm ( Bơm cấp nước, bơm tuần hoàn,...)
• Trước và sau các bộ tiết nhiệt, đầu ra bộ siêu nhiệt,...

Với nhiệm vụ cách li các thiết bị ra khỏi hệ thống, đôi khi còn được dùng với mục đích điều tiết lưu lượng của dòng chảy của lưu chất.

IV. Nguyên lí làm việc của van cổng

• Khi chúng ta quay tay quay theo chiều ngược chiều kim đồng hồ, làm cho trục van chuyển động tịnh tiến lên, đồng thời kéo cửa van đi lên, thực hiện quá trình mở van.
• Khi chúng ta quay tay quay theo chiều cùng với chiều kim đồng hồ, làm cho trục van đi xuống, cánh van được đẩy xuống theo, quá trình đóng van.

*** Điểm lưu ý ở van cổng là van cổng chỉ hoạt động ở 2 chế độ là: Đóng hoàn toàn hoặc mở hoàn toàn. Không làm việc ở chế độ tiết lưu vì ở chế độ này cổng van sẽ bị dòng chảy mài mòn theo thời gian, sẽ làm cửa van không còn kín, gấy ra hiện tượng rò rỉ.

Để rõ hơn, mời các bạn theo dõi video dưới đây: Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của van cổng